hİPNOZ
Hipnoz nedir?
Hipnoz, bilinçaltına ulaşma yöntemlerinden biridir. Hipnoz sırasında bilincin yargılayan özelliği aşılarak bilinçaltına ulaşılmaktadır.
Hipnoz sayesinde, insan fizyolojisine etki edebilecek kadar güçlü olan ruhsal hayal gücü açığa çıkarılmakta, hipnoterapi ile de bu güç birçok psikolojik ve fiziksel hastalığın tedavisinde kullanılabilmektedir.
Hipnoz ile korku, ağrı gibi semptomlar yok edilebilir, psikolojik kökenli fiziksel hastalıklar tedavi edilebilir, sigara ve uyuşturucu gibi alışkanlık ve bağımlılıklardan kurtulmak mümkün olur, dikkat ve hafıza güçlendirilebilir, obezite tedavi edilebilir, aşırı stres ortadan kaldırılabilir, özgüven geliştirilebilir. Hipnoz ile çoğul kişilik geliştirmek mümkün olduğu gibi, zaman algılamasını değiştirmek de mümkündür.
Hipnoz kesinlikle bir uyku hali değildir. Aksine telkin verilmedikçe bilinç ve farkındalık asla yitirilmez. Hipnotik transta görülen imajlar kalıcıdır ki bu durum hipnoterapide kullanılır.
Hipnoterapist, hipnozda bilinçaltına ulaşmayı ve fizyolojik yanılsamalardan faydalanmayı amaçlar. Başarılı bir hipnoz için hastaların öğrenme yetenekleri sezilerek görsel, işitsel, dokunsal ya da duygusal imajinasyonlar tercih edilerek optimum etki sağlanmalıdır.
Birçok uzman hipnozu duyu ötesi, duyu fazlası, duyular üstü, karşılıklı iletişim sağlayan bir tedavi yöntemi olarak tanımlar.
Bir amaca ulaşmak için, kişinin yoğun konsantrasyona girerek veya girmesi sağlanarak, farkındalık durumunda bazı değişiklikler yapılması için verilen telkinlere ve uyaranlara karşı oluşturulan cevap, fizyolojik anlamda hipnoz tanımıdır.
Amerikan Tıp Birliği hipnoz nedir sorusunu şöyle yanıtlamaktadır.
“Hipnoz, bilincin yargılayıcı özelliğinin aşılarak, kabul edilebilir seçici bir düşüncenin kurulması ve kalıcı hale getirilmesidir.”
Hipnoz çeşitleri:
1)Spontan hipnoz: Dışarıdan gelen uyarıların azaldığı, tekrarlayan monoton uyarılara maruz kalındığında kendiliğinden hipnoza girilebilir. Heyecanlı bir maç izlerken, kulaklıkla müzik dinlerken, uzun yolda otomobil kullanıp yol çizgilerini takip ederken v.s günlük hayatta kısa süreli hipnoza girip çıkabiliriz.
2)Otohipnoz: Hastanın kendi kendisinin hipnotizörü olduğu durumdur. Hipnoterapistin öğrettiği tekniklerle birey kendi sorunu yönünde kendi kendine telkin yapar. Otohipnoz ancak 3-5 seanslık formal hipnozu takiben başlayabilir.
3)Self hipnoz: Sabah erken kalkmamız gerektiğinde çoğu kez kurduğumuz saat çalmadan birkaç dakika önce uyanırız. Bu şekildeki şartlanmalar self hipnoz olarak isimlendirilir. Otohipnozda telkinleri terapist hazırlayıp, transa girmeyi öğrenen hasta kendi kendine telkin yaparken, self hipnozda birey kendi telkinini kendisi hazırlar.
4)Kimyasal hipnoz: Hipnotik madde ve ilaçlarla elde edilen hipnoz şeklidir. Bir dönem askeri, kriminal ve istihbarat amaçlarıyla kullanılmıştır. Etik olup olmadığı tartışmalıdır.
5)Sublüminal hipnoz: Genelde reklamcılık ve siyasette kullanılmaktadır. Reklam panoları, televizyon reklamları, filmler, panel ve seminerler, mitingler, yazılı ve görsel medyada yapılan çok ince tekniklerle kişiler farkında olmadan bilinçaltlarına istenen amaç doğrultusunda telkinler verilmektedir.
6)Formal hipnoz: Hipnoterapist olarak bizim karşıdaki bireye uyguladığımız hipnoz çeşitidir. Klasik hipnoz, bilinçli hipnoz, Eriksonian hipnoz, grup hipnozu gibi farklı yöntemler formal hipnozda kullanılabilir.