Şema Terapi & İçsel Çocuk – Şemalı ve Terapist Odaklı Rehber

Şema Terapi & İçsel Çocuk – Şemalı ve Terapist Odaklı Rehber

Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz

Şema terapi, erken çocukluk döneminde gelişen temel inanç kalıplarını (şemaları) ve bunlara eşlik eden başa çıkma stratejilerini çalışarak psikolojik esneklik kazandırmayı hedefler. Bu rehber, şemalar, modlar ve içsel çocuk tiplerini terapist bakışıyla ele alır.

📚 18 Temel Şema

- Terk edilme- Kusurluluk- Duygusal yoksunluk- Bağımlılık- Sosyal izolasyon- Karamsarlık- Yüksek standartçılık- Haklılık- Kendini feda- Cezalandırıcılık- Başarısızlık- Duygulara karşı duyarsızlık- Güvensizlik- Aşırı kontrolcülük- Onay arayıcılık- Kısıtlı özdenetim- Yapışıklık- Dayanıksızlık

🧒 İçsel Çocuk Tipleri

• Terk edilmiş çocuk• Öfkeli çocuk• Utanmış çocuk• Dürtüsel çocuk• Yalnız çocuk

🔺 Şema Üçgeni (Geçmiş – Şema – Şimdi)

1. Geçmiş: Çocuklukta ihtiyaçların karşılanmaması2. Şema: Erken uyum bozucu inançların gelişmesi3. Şimdi: Günümüzde tetiklenen durumlar ve duygusal tepkiler

🛠 Müdahale Yöntemleri

- Yeniden ebeveynlik (Reparenting)- İmgeleme çalışması (Imagery Rescripting)- Sandalye çalışması- Duygusal mektuplar- Güvenli mod geliştirme

💬 Terapiste Not

Mod odaklı yaklaşım, danışanın şema tepkilerinin altında yatan ihtiyaçları anlamanı kolaylaştırır. Danışanın 'çocuk' tarafıyla empatik bağ kurmak, terapi ittifakını derinleştirir.

📌 Vaka Örneği

Danışan, ilişkilerinde sürekli terk edilme korkusu yaşadığını ve partnerine yoğun bağlandığını ifade etmektedir. Geçmişte ihmal edilen bir çocukluk öyküsü vardır. Terapide 'terk edilmiş içsel çocuk' moduna erişilmiş, danışanla birlikte güvenli bağlanma ilişkisi kurulmuştur.